2,8 Hectare extra voor biodynamische boerderij De Wassende Maan
De 5 gedreven boeren van biodynamische boerderij De Wassende Maan doen voornamelijk aan tuinbouw en akkerbouw. De boerderij bewerkt akkers op percelen in Deinze en Zulte en heeft 3,5 ha eigen land in Astene waarop de biowinkel, de schuur en de kantoren liggen. Hier kweken ze in de winter ook Kabir-kippen in de tunnelserres. Toen er in Astene 2,8 hectare aanpalende landbouwgrond te koop kwam, twijfelde De Wassende Maan niet om De Landgenoten te contacteren. Een samenwerking was snel geboren. De Landgenoten zal de grond aankopen en De Wassende Maan verwerft carrièrelang gebruiksrechten. Tegelijkertijd wordt de aangekochte grond in De Landgenoten verankerd. Daardoor zal die voor altijd ter beschikking staan van startende en gevestigde bioboeren, los van wat de toekomst voor De Wassende Maan brengt.
De Wassende Maan als pioniers in biolandbouw
De Wassende Maan kan je met een gerust hart een pionier in de sector noemen. In de eerste plaats werd het bedrijf in 1979 opgericht door Kristien De Witte, een dame zonder landbouwachtergrond. Uit onvrede met de gangbare landbouw besliste ze om het “zelf en beter” te doen. In 1986 richtte een groep vrienden en sympathisanten van De Wassende Maan een coöperatieve vennootschap op. Dat bracht broodnodige extra financiële middelen. Daarmee werd de huidige grond in Astene gekocht en kreeg de boerderij vorm. In datzelfde jaar verwierf De Wassende Maan als eerste Vlaamse boerderij het Demeter-label voor biodynamische landbouw. Biodynamische landbouw (BD) is 100 procent biologisch en stelt extra hoge eisen op het gebied van dierenwelzijn, gesloten kringlopen en ecologie. Onder meer over het gebruik van meststoffen legt BD strenge regels op. Kunstmest en pesticiden mogen niet gebruikt worden. Teeltwisseling en gebruik van groene stroom zijn verplicht. Dieren moeten voldoende ruimte krijgen (meer dan bij de biologische landbouw) en koeien minimaal 180 dagen per jaar in de wei staan. Vandaag is BD nog altijd een belangrijk aspect bij De Wassende Maan. Voor het landbouwkundig aspect, maar ook voor de bedrijfsvoering. “Alle aspecten van het bedrijf worden in rekening gebracht en krijgen aandacht. Het is niet enkel die landbouw op zich, maar het gaat ook over hoe je in de wereld staat, hoe je sociaal-economisch te werk gaat. Het is alles omvattend”, geeft boer Stefan aan. “De Wassende Maan wil het bedrijf duurzaam leiden, zowel voor de samenleving als voor het milieu.”
Bioboxen als vernieuwend concept in 1995
Trouw aan de pioniersattitude was De Wassende Maan in 1995 de eerste in Vlaanderen om bio-abonnementen aan te bieden, geïnspireerd op het Zwitserse voorbeeld van Le Panier. Dankzij een bio-abonnement verzekert de consument zich van z’n wekelijkse portie bio-groenten terwijl de boerderij kan rekenen op een vaste, vooraf gekende afname. Vandaag verkoopt de Wassende Maan nog steeds kraakverse bioboxen. Klanten kunnen ze ophalen in één van 50 afhaalpunten in regio Gent en Deinze. De bioboxen zijn erg geliefd. Klanten prijzen de versheid van de groenten en de kwaliteit ervan. Ook de grote variatie aan teelten spreekt aan. De Wassende Maan teelt 40 à 50 soorten groenten, bijna jaar rond. De overige oogst wordt verkocht in de grote biowinkel op de boerderij. De Wassende Maan verkoopt er ook een uitgebreid totaalassortiment aan biologische en/of biodynamische vers- en droogwaren, brood van ambachtelijke bakkerijen, vlees van eigen kweek, glutenvrije producten, voedingssupplementen, onderhoudsproducten en verzorgingsproducten.
Extra landbouwgrond geeft grondzekerheid en mogelijkheid tot ecologische verdieping
Door het succes van de groentepakketten, kon De Wassende Maan lange tijd amper volgen met groenteproductie. Boer Stefan legt uit: “Elke beschikbare vierkante meter werd met groenten beteeld. Dat wreekt zich op lange termijn, omdat de bodem niet kan rusten en het ook moeilijker wordt gewassen te roteren.” Variatie in gewassen in de tijd of ruimte, ofwel vruchtwisseling, heeft een belangrijk effect op de bodemgezondheid. Het bevordert ook de bodemstructuur, de bodembiodiversiteit, en de benutting van plantenvoedingsstoffen. Het vermindert ook het risico op door de bodem verspreide ziekten en plagen.
Intussen heeft De Wassende Maan gebruiksrechten over zo’n 22 hectare landbouwgrond (in Astene, Deinze en Zulte) en slagen de boeren erin om al iets meer rust in te bouwen. Toch komt de extra 2,8 hectare grond als geroepen. Voor De Wassende Maan betekent de extra grond een verdubbeling van de bewerkbare oppervlakte van de site in Astene.
De 2,8 ha grond zal in de eerste plaats ingezet worden voor groenten waarvan de teelt tijds- en arbeidsintensief is. De gronden in Zulte zullen ingeschakeld worden voor groenten die minder verzorging vragen. De Wassende Maan sluit niet uit dat er nieuwe initiatieven komen door de gronduitbreiding. Bijvoorbeeld de ontwikkeling van andere takken (zoals kleinfruit of agroforestry) of het plaatsen van bijkomende dieren. “Daar wordt nu al over nagedacht, maar in eerste instantie zullen we zo snel mogelijk groenbemester inzaaien om de bodem van de nieuwe landbouwgrond te bedekken. Dat helpt op een biologische manier onkruid bestrijden en is een eerste stap in het omschakelen van de grond naar biogrond”, geeft boer Stefan aan.
Strijd om landbouwgrond geen onbekend thema voor De Wassende Maan
De Wassende Maan is erg blij dat ze toegang tot de grond aanpalend aan hun boerderij in Astene krijgen. Ze beseffen dat als zij de grond nu niet in gebruik zouden nemen dat die dan naar iemand anders gaat. Dan is de grond voor minstens 1 generatie niet vrij. Wetende hoe moeilijk het is om landbouwgrond te vinden voor bioteelt, wil De Wassende Maan de grond niet verloren zien gaan. De Wassende Maan zocht immers zelf jarenlang naar geschikte grond om de boerderij uit te bouwen en in stand te houden; het huidige areaal kwam er niet zonder slag of stoot. Ooit kreeg De Wassende Maan het aanbod om 10 ha akkergrond en weide in handen te gebruiken om koeien op te zetten. Deze gronden lager verder weg. Desondanks hadden de boeren er zin in en troffen ze de nodige voorbereidingen. Net toen ze de koeien wilden aankopen, krabbelde de eigenares terug, omdat ze merkte dat de boeren dagelijks aanwezig zouden zijn. Ook nu huurt De Wassende Maan grond in Zulte, meer dan 10 km verderop en dat is verre van ideaal. Dat bezorgt de boeren veel transportkilometers én transporttijd: een tractor rijdt immers niet snel! Toegang tot voldoende grond was en blijft een voortdurende uitdaging.
De Wassende Maan was dus wat blij toen de aanpalende gronden te koop kwamen. Dat ze deze uitdaging met De Landgenoten aangaan, toont hoe veel belang ze hechten aan een duurzame biologische toekomst voor de gronden. De bestuurders van De Wassende Maan kiezen dus niet voor extra gronden op de eigen balans, maar wel voor gronden die voor eeuwig bestemd zijn voor biolandbouw, ongeacht de toekomst van De Wassende Maan.
De Wassende Maan beloont aandeelhouders!
Iedereen die na 1 juli 2021 minstens 3 aandelen koopt voor de grond van De Wassende Maan krijgt tijdens zijn of haar aandeelhouderschap 3% korting op alle aankopen bij De Wassende Maan. De korting van 3% is geldig in de biowinkel, in de webshop én voor de bestelling van bioboxen. Op workshops krijg je als bezitter van minstens 3 aandelen ook 20% korting op workshops. Wie van de korting wil genieten, mag zich melden bij info@dewassendemaan.be met een uittreksel uit het aandeelhoudersregister van De Landgenoten. (Dat krijg je automatisch na betaling van de aandelen.)
Getuigenis van een schenker
"Wij zijn al jaren trouwe klant van de wassende maan en zijn erg tevreden van de kwaliteit en het aanbod. We zijn veel gevarieerder gaan eten en het is superhandig dat er elke week nieuwe pakketten voor je klaar staan. Met onze schenking hopen wij dat nog meer gezinnen de kans zullen krijgen om aan te sluiten en dat de wassende maan nog lang verder zal kunnen gaan. Vlaanderen heeft organisaties zoals deze hard nodig."