Onze boekenrecensent Geerdt Magiels doorploetert de toevloed aan boeken en pikt daaruit de titels die interessant zijn voor De Landgenoten. Deze keer: ‘Oogst’ van Jim Crace.
'Oogst' speelt zich af in een dorp in een onbestemd tijdperk, het zou de 17de eeuw kunnen zijn. De oogst is net binnen. De mensen maken zich op om ‘de aren te lezen’, het oeroude gebruik om de graankorrels die nog op het veld liggen te verzamelen. De duiven van de landheer pikken echter een aardig graantje mee. Zo blijft er minder over voor de gewone man.
Dat brengt een paar kwajongens op het idee om de duiven uit te roken. Maar het duivenhok vliegt in de fik en het vuur slaat over op de schuur van de dorpsoverste. Drie toevallige passanten, op de vlucht voor de privatiseringen van gemeenschappelijke gronden, worden onterecht beschuldigd. Het is het begin van een onafwendbaar drama.
"In 'Oogst' vertelt Jim Crace het oude verhaal van kleine gemeenschappen die leefden van en met de grond."
In 'Oogst' vertelt Jim Crace het oude verhaal van kleine gemeenschappen die leefden van en met de grond. Machtige vazallen claimden de grond en begonnen er schapen te kweken. Het was de start van de wolindustrie, industrialisatie en grootschalig geldgewin. Dit soort historische ontwikkelingen krijgt in Craces verhaal een universele dimensie. Ook in China of Brazilië worden nog steeds bewoners onteigend en verjaagd om plaats te maken voor winstbejag.
Bijgeloof en machtsmisbruik, wetenschap en natuur, het respect (of het gebrek eraan) voor onze ecologische verbondenheid, de zorgzaamheid van mensen voor elkaar maar ook de mishandeling van vrouwen, kinderen en iedereen die anders is, migratie en vreemdelingen, het zijn evenveel thema's die Crace moeiteloos en genuanceerd in zijn verhaal verweeft. Het geeft zijn vertelling een episch perspectief dat aansluit op de geschiedenis van de mensheid.
Crace schrijft een poëtische taal, rijk aan oude (en nieuwe) mooie woorden en koppelt intelligente inhoud en ethische ernst aan literaire schoonheid. Het boek is intussen 10 jaar uit, maar is nog steeds even mooi als actueel.